Covers

Covers, wat zijn dat nu precies? Een goede vraag die ook met enige regelmaat op Internet te vinden is. “To cover” is het Engelse woord voor bedekken. Je zou dus kunnen zeggen dat een cover, het origineel tijdelijk bedekt met een nieuwe versie. In sommige gevallen verdwijnt het oorspronkelijke lied bijna geheel uit het zicht. Zo is “Zij Geloofd In Mij” niet van André Hazes, maar van Kenny Rogers. en “Dromen Zijn Bedrog” niet van Marco Borsato, maar van Ricardo Fogli. Maar het kan nog extremer. “Knocking On Heavens Door”, is dat nu van Guns ‘n Roses, Eric Clapton of toch Randy Crawford? Geen van deze drie. Het origineel is van Bob Dylan uit 1973.

Als we het woord “Coveren" opzoeken in een encyclopedie of woordenboek, dan krijgen we de volgende definitie voor geschoteld

in de moderne (pop)muziek is "coveren" het bewerken van een bestaand lied door een andere artiest dan de oorspronkelijke componist/uitvoerder.

“Coveren in de moderne (pop)muziek is het bewerken van een bestaand lied door een andere artiest dan de oorspronkelijke componist/uitvoerder.”

Coveren is dus het bewerken van een lied dat al bestaat, maar wat wordt precies verstaan onder “bewerken”. Het kan hier bijvoorbeeld gaan om vertalingen. Zo is “Zoutelande” van BLOF een vertaling (en dus een cover) van het Duitse liedje “Frankfurt Oder” (artiest: Bosse). Een andere vorm van bewerken is het lied uitvoeren in een andere stijl dan het origineel. Bijvoorbeeld een hardrock versie van “Het Kleine Café Aan De Haven” of een Country versie van “Dancing Queen”. Het woord “bewerken” lijkt overigens een grotere verandering te suggereren dan het in weze hoeft te zijn. De meeste covers zijn een-op-een kopieën van het origineel. Soms net iets anders gezongen of met een kleine afwijking in de melodielijn, maar vaak niet meer dan dat.

Moet een cover dan altijd afwijken van het origineel?

Nee, zeker niet. Als we puur naar de rechten kijken, is het zelfs beter zo dicht mogelijk bij het origineel te blijven. Hier over later meer. Maar als een andere artiest dan de origineel uitvoerende het lied precies hetzelfde speelt, dan spreken we nog steeds van een cover. Al zou je jezelf dan kunnen afvragen wat de waarde hier precies van is.

En nu wordt het lastig. De wet maakt namelijk onderscheid tussen een “cover” en een “bewerking”. Euh? zul je zeggen. Maar een cover is toch een bewerking? Nee, niet voor de wet. Voor de wet is een “cover” een kopie van het origineel, gezongen door een andere artiest of band. En een “bewerking” is al het andere. Dus vertalingen, andere stijlen etc. Maar waarom is dit nu zo belangrijk?
Dan komen we op de vraag of je een cover zomaar mag uitgeven op bijvoorbeeld Youtube of Spotify. Het antwoord is: Ja, dit mag, zolang het voor de wet om een cover gaat en je zo dicht mogelijk bij het origineel blijft, en -en dit is heel belangrijk- je de rechthebbende auteurs (componist / tekstdichter) vermeld, en niet zelf auteursrechten claimt.

Wat niet zomaar mag is een “bewerking” uitbrengen. Hier heb je altijd toestemming van de auteurs voor nodig. Let op! dit geld niet alleen voor vertalingen, tekstwijzigingen etc., maar ook voor remixen, 7# clubversies etc.

Voor alle duidelijkheid. Uiteindelijk is het de rechter die bepaald of iets een “cover” of een “bewerking” is. In die zin is het verstandig altijd toestemming bij de rechthebbende te vragen voor je iets op een streamingdienst plaatst. Tenzij jezelf zeker weet dat het om een 1 op 1 kopie gaat.

Een auteur kan altijd de toestemming voor een cover weigeren of intrekken door beroep te doen op het persoonlijkheidsrecht. Bijvoorbeeld als deze zich totaal niet kan vinden in de (bewerkte) cover, of zich niet wenst te associëren met de uitvoerder van de cover.

Kan ik verdienen aan een cover?

Niet als het gaat om auteursrechten. Deze liggen altijd bij de origineel uitvoerenden.
Bij een bewerking kan de persoon, die de bewerking heeft gemaakt en bijvoorbeeld een vertaling heeft geschreven, wel via Buma / Stemra bij de auteurs om autorisatie vragen. Dit levert in de meeste gevallen 16,6 % van de royalty's op. Daarnaast kun je als uitvoerend artiest van jouw versie aankloppen bij SENA. De instantie die vergoedingen regelt voor artiesten, sessie muzikanten en muziek producenten, en op die manier inkomsten genereren.